Dlatego tak istotne jest wprowadzenie
systemu wsparcia zewnętrznego w postaci asystenta społecznego. Asystent pomoże
w realizacji potrzeb, pasji, zainteresowań osoby z niepełnosprawnością, a
tym samym odciąży najbliższych. Istota niepełnosprawności najczęściej wiąże się
z zależnością od innych osób. Ważne jest, ze względów społecznych i
ekonomicznych, by te potrzeby udawało się wspierać skutecznymi metodami, a taką
funkcję pełnić ma właśnie asystent społeczny.
Polska, ratyfikując Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, zobowiązała się dążyć
do zapewnienia im godnego, możliwie niezależnego życia, poszanowania ich
autonomii, ochrony przed dyskryminacją. Jedną z ważnych dróg do osiągnięcia
tych celów jest właśnie, według standardów unijnych, zapewnienie osobom z
niepełnosprawnością dostępu do usług asystenckich.
Idea
asystencji w takim rozumieniu wywodzi się z ruchu Independent Living
(Niezależne życie), który rozpoczął się w Stanach Zjednoczonych pod koniec lat
60., mając na celu zapewnienie osobom z niepełnosprawnością wejście w
społeczeństwo, otwarte w nim funkcjonowanie, decydowanie o
sobie: o wyborze pracy, miejsca zamieszkania, stylu życia. Od wielu lat są to
też rozwiązania przyjęte i promowane w krajach Unii Europejskiej.
To nie
urzędnik ma ustalać, co ma robić asystent, tylko sam beneficjent, zaś asystent
może oferowany zakres obowiązków przyjąć albo nie.Asystentura
osoby z niepełnosprawnościami wywodzi się wprost z prawa do niezależnego życia
rozumianego jako prawo osób z niepełnosprawnościami do sprawowania kontroli nad
własnym życiem i podejmowania wszelkich decyzji, które ich dotyczą. Niezależne
życie nie musi przy tym oznaczać życia samemu i nie należy go interpretować
jako zdolności do samodzielnego wykonywania codziennych czynności. Niezależność
jako forma autonomii oznacza, że osoba z niepełnosprawnością nie jest poddana
kontroli innych osób, które za nią dokonują wyborów i decydują o stylu jej
życia.Asystencja
osobista powinna także pozwalać na pełne włączenie osób z niepełnosprawnościami
w życie lokalnej społeczności, w tym umożliwiać realizację podstawowych praw
obywatelskich, takich jak prawo do edukacji, pracy, dostępu do dóbr kultury lub
udziału w życiu publicznym. Ma to istotne znaczenie, bowiem do dnia dzisiejszego
powszechnie uważa się, że osoby z niepełnosprawnościami nie są w stanie żyć
samodzielnie wśród innych ludzi. Prowadzi to do przypadków porzucenia, uzależnienia
od członków rodziny, instytucjonalizacji opieki, izolacji lub segregacji osób z
niepełnosprawnościami. Tymczasem narzędziem umożliwiającym niezależne życie są
usługi asystenta osobistego osoby z niepełnosprawnościami.Jedna na sześć
osób w Unii Europejskiej jest niepełnosprawna w stopniu od lekkiego do
znacznego, co oznacza, że około 80 mln Europejczyków często nie ma możliwości
pełnego uczestniczenia w życiu społecznym i gospodarczym z powodu barier
związanych ze środowiskiem i z postawami ich otoczenia. Wskaźnik ubóstwa osób
niepełnosprawnych jest o 70% wyższy od średniej, także z powodu
ograniczonego dostępu do zatrudnienia. Ponad jedna trzecia osób w wieku powyżej
75 lat dotknięta jest niepełnosprawnością ograniczającą w pewnym stopniu ich
możliwości, a w przypadku ponad 20 % ograniczenia te są znaczne. Ponadto liczba
tych osób zwiększy się wraz ze starzeniem się społeczeństwa UE.Nadal wiele
przeszkód uniemożliwia osobom niepełnosprawnym pełne korzystanie z praw
podstawowych – w tym praw obywateli Unii – i ogranicza ich udział w życiu
społecznym na równych z innymi prawach. Do praw tych należy prawo do swobodnego
przemieszczania się, wyboru miejsca i stylu życia oraz pełnego dostępu do
kultury, rekreacji i sportu. Na przykład osoba o stwierdzonej
niepełnosprawności przeprowadzająca się do innego państwa UE może stracić
dostęp do krajowych świadczeń, takich jak bezpłatne lub ulgowe korzystanie
z komunikacji publicznej. (Za Europejska strategia w sprawie
niepełnosprawności 2010-2020: Odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez
barier)
Na świecie
ponad 500 mln. ludzi posiada różnego rodzaju dysfunkcje. Jeśli chodzi o liczbę
ludności niepełnosprawnej w Polsce to najbardziej aktualne dane na ten temat
pochodzą z Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 r. Wykazują one, że w
badanym roku liczba osób niepełnosprawnych prawnie i biologicznie w Polsce
wynosiła niemal 15 % ogółu ludności kraju. Niestety wraz z błyskawicznym
rozwojem cywilizacyjnym liczba ta w drastyczny sposób wzrasta. Tak więc
niepełnosprawność staje się udziałem coraz większej rzeszy ludzi, a co gorsze
osoby niepełnosprawne to grupa najbardziej zagrożona marginalizacją i
wykluczeniem społecznym, ze względu na wiele barier uniemożliwiających im
właściwe funkcjonowanie w życiu publicznym.